De eigen collectie motoren van het Industrion
Een groot gedeelte van het tentoongestelde materiaal behoort toe aan het Industrion zelf.
Daar zit veel uniek materiaal tussen, vooral Nederlands
fabrikaat.
Deze motoren werden in de loop der tijden verzameld door de Technische
Universiteit in Eindhoven.
Uiteindelijk werden de motoren aangeboden aan het Industrion, die er jaar na
jaar alles aan doet hiervan een "levende" verzameling van te maken.
Ieder jaar opnieuw is er weer een van de motoren nagezien, gerepareerd, en
opnieuw in werking te zien.
Dit jaar was dat de Verwer motor, die heeft hier een eigen verslagje gekregen.
Voor volgend jaar wordt dit, als alles volgens plan verloopt, de
grote dieselmotor met luchtdrukverstuiving.
Ook die heeft hier een eigen verslagje
gekregen.
Een opvallende motor is ook de Van Rennes, een antieke
liggende motor die in een schip was ingebouwd, en waarbij via een ingenieus
systeem met riemaandrijving voor vooruit en achteruit (omkeerkoppeling) werd
gezorgd.
(De elektrische motor op de foto heeft enkel als bedoeling het starten wat te
vereenvoudigen ...)
Ook heel speciaal was de liggende Deutz dieselmotor met
persluchtverstuiving.
Rechts vooraan, op de krukas, is duidelijk de tweetrapscompressor te zien die de
perslucht levert voor de brandstoinspuiting, met een druk van zo'n 100 bar !
Een veel kleinere motor, maar al even speciaal, was de Jaffa
dieselmotor
De cylinders staan niet in lijn, niet in V, maar cirkelvormig opgesteld !
U begrijpt direkt al, dat dat met een krukas niet mogelijk is !
De motor heeft in plaats daarvan een ronde plaat die schuin gemonteerd is op een
as die in de lengterichting in het midden van de motor ligt.
Die as zou dus overeenkomen met de krukas van een gewone dieselmotor, want daar
zit achteraan ook de koppeling op gemonteerd.
Als tegen die schuine plaat nu een tweede plaat gelegd wordt die niet kan
ronddraaien, maar wel tegen de eerste glijdt, dan kunnen op die tweede plaat (in
een cirkel dus) bolgewrichten gemonteerd worden, waarop de drijfstangen
aangekoppeld zijn.
Als je nu de centrale as, samen met de eerste plaat, verdraait, dan wiebelt de
tweede plaat heen en weer, en op die manier gaan de zuigers op en neer.
Het was een mooi systeem, met als resultaat een heel compacte motor met een heel
laag zwaartepunt (ideaal dus voor een autobus bijvoorbeeld), maar de wrijving
was nogal hoog, en de constructie ingewikkeld.
Er zijn dus later geen zo'n motoren meer gebouwd ...
Succesvoller is de Junkers dubbelzuigermotor geweest (ook in
licentie gebouwd door CLM in Frankrijk).
Hier zie je zo'n motor, gebouwd door Krupp, voor gebruik in vrachtwagens.
Omdat de motor opengezaagd is, zie je duidelijk (onderaan) de naar omhoog gaande
(normale, zogezegd) zuiger,
een van de 2 lange drijfstangen met de naar omlaag gaande zuiger, en daar
bovenop, de grote zuiger die eigenlijk een compressor is voor de inlaatlucht.
Doodzonde natuurlijk dat de motor opengezaagd is, maar op die manier krijg je
wel een prachtig inzicht in de werking van zo'n motor.
Werkende stoommachines zie je ook al niet dikwijls meer,
dus werd er gewoon een buiten geplaatst, aangesloten op perslucht !
En tot slot (alhoewel er nog veel meer stond), nog 2 fotos van
Engelse motoren :
Een Crossley
en een Tangye diesel
PS : als je het te lastig vond al dit moois te voet te gaan
bezoeken : het kon ook met de trein !
tot die zondagnamiddag in "treinstaking" ging ...
Jan Deklerck
(Overname,
geheel of gedeeltelijk, van dit artikeltje kan alleen na schriftelijke toelating
van de auteur
of van de verantwoordelijke voor deze website, Jan Deklerck).
